Category: ဆောင်းပါး

မြန်မာနိုင်ငံသည် လာမည့်နိုဝင်ဘာ ၈တွင်ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပတော့မည်ဖြစ်သည်။ယခုအကြိမ်ရွေးကောက်ပွဲသည်နိုင်ငံ၏ဒီမိုကရေစီကူးပြောင်းရေးဖြစ်စဉ်စတင်ခဲ့စဉ်ကပထမဆုံးအကြိမ်လွတ်လပ်မှုရှိပြီးတရားမျှထားမှုရှိသောရွေးကောက်ပွဲမှတဆင့်အနိုင်ရရှိခဲ့သောNLDပါတီ၏ငါးနှစ်တာကာလတာဝန်ထမ်းဆောင်ပြီးနောက်ကျင်းပသောရွေးကောက်ပွဲဖြစ်သည်။ ယခုအကြိမ်ရွေးကောက်ပွဲတွင်ပါတီပေါင်း၉၀ကျော်ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်မည်ဖြစ်ပြီး ၎င်းသည် နိုင်ငံတွင်းတွင် ဒီမိုကရေစီပါတီစုံစနစ်ထွန်းကားစေမည့်လက္ခဏာတစ်ရပ်လည်းဖြစ်သည်။သို့သော်လည်းလက်ရှိအခြေအနေများအရNLDပါတီသည်ရွေးကောက်ပွဲတွင်အနိုင်ရရှိရန်သေချာနေပါသည်။အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် NLD ပါတီသည်မိမိ၏ အောင်မြင်မှုလမ်းကြောင်း၌ ပိတ်ဆို့နေသော အခက်အခဲများကို ဖယ်ရှားရန်ကြိုးပမ်းမှုများကြောင့်ဖြစ်သည်။ မဲပေးခွင့်ရုပ်သိမ်းခြင်း အောက်တိုဘာလ၁၆ရက်ကNLDပါတီ၏ယန္ဒရားအစိတ်အပိုင်းတစ်ခုဖြစ်သောပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်သည်နိုင်ငံ၏ထိလွယ်ရှလွယ်သောနေရာများ၌ရွေးကောက်ပွဲမကျင်းပနိုင်ကြောင်းကြေညာခဲ့(မဲပေးသူ၁၁ သိန်းနည်းပါး မဲပေးခွင့်ဆုံးရှုံး) ပြီးကိုယ်စားလှယ်များဒုတိယအများဆုံးရှိသောညီညွတ်သောဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ(UDP)ကိုလည်းဖျက်သိမ်းရန်ကြေညာခဲ့သည်။ရလဒ်အနေနှင့်NLDပါတီကိုဆန့်ကျင်နိုင်သောပါတီများလျော့နည်းသွားခြင်းဖြစ်သည်။ ရွေးကောက်ပွဲဖျက်သိမ်းခြင်းကြောင့် တိုင်းရင်းသားပါတီများ၏ပြင်းထန်သောဝေဖန်မှုများကိုခံခဲ့ရသည်။အောက်တိုဘာ၁၈ရက်တနဂ်‌နွေနေ့မှာတိုင်းရင်းသားပါတီငါးခုသည်ရွေးကောက်ပွဲဖျက်သိမ်းခြင်းကိုရှုံ့ချသော၊ဤကဲ့သို့ဆောင်ရွက်ခြင်းသည်လူများအား extra-parliamentary actionကိုအသုံးပြုရန်တွန်းပို့နိုင်လိမ့်မည်ဟူသောအကြောင်းအရာများပါဝင်သည့် ပူပေါင်းကြေညာချက် တခုကို ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါသည်။(extra-parliamentary action ဆိုသည်မှာ လက်ရှိအုပ်ချုပ်နေသောအာဏာရပါတီကို ဆန့်ကျင်သည့် အပြုအမူမျိုး ဖြစ်သည်)ဤအရာသည်အကြမ်းဖက်မှု ဖြစ်လာနိုင်သော ခြိမ်းခြောက်မှု တခုလည်းဖြစ်ပါသည်။အခြားခေါင်းဆောင်များသည်လည်းရွေးကောက်ပွဲဖျက်သိမ်းမှုနှင့်ပတ်သက်၍ဝေဖန်ပြောဆိုမှုများရှိပါသည်။ရွေးကောက်ပွဲ ဖျက်သိမ်းခံရသောရှမ်းပြည်နယ်မြို့နယ်များထဲမှတခုဖြစ်သောမိုင်းကိုင်းမြို့နယ်SNLDကိုယ်စားလှယ်ဦးစိုင်းဝင်းအေးသည်‘မိုင်းကိုင်းမြို့နယ်မှာစစ်ပွဲမရှိဘူး။ဒီမှာရွေးကောက်ပွဲရွှေ့ရင်ရန်ကုန်မှလည်းကိုဗစ်ဒုတိယလှိုင်းကြောင့်အခြေအနေဆိုးနေတဲ့အတွက်ရွေးကောက်ပွဲရွှေသင့်တယ်‘ဟုပြောကြားခဲ့ပါသည်။ SNLDပါတီ၏အတွင်းရေးမှူးဦးစိုင်းကျော်ညွန့်သည်လည်း‘ရွေးကောက်ပွဲရွှေ့တဲ့မိုင်းကိုင်းမြို့ဟာမကြာသေးခင်ကလက်နက်ကိုင်ဗုံး တွေ့ရှိ ခဲ့တဲ့ နေပြည်တော်ထက်တောင်လုံခြုံပါသေးတယ်။ရွေးကောက်ပွဲဖျက်တာဟာNLDရှုံးပြီးSNLDနိုင်မှာသေချာနေတဲ့ အတွက်ကြောင့် ဖြစ်တယ် ‘ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။ လမ်းကြောင်းရှင်းလင်းခြင်း စီးပွားရေးဥပဒေများချိုးဖောက်ခြင်းကြောင့်ပြစ်ဒဏ်ပေးခံရစဉ်၁၉၉၀တွင် ထောင်မှထွက်ပြေးသွားသည့်အတွက်ပြီးခဲ့သည့်လကUDPပါတီခေါင်းဆောင်ဦးကျော်မြင့်ကိုပြန်လည်ဖမ်းဆီးပြီးသည့်နောက် ၎င်း၏ပါတီUDPကိုUECကမှတ်ပုံတင်ဖျက်သိမ်းခဲ့ပါသည်။သူ့မှာအတိတ်ကအရိပ်ဆိုးကြီးရှိသည်မှာငြင်း၍မရပါ။သို့သော် သူသည် ဆယ်စုနှစ်ပေါင်းများစွာလွတ်လပ်စွာ လုပ်ကိုင်ခွင့်ရရှိခဲ့သည်။သူ၏ပါတီသည်၂၀၁၀မှစ၍တည်ရှိခဲ့သည်။ယခုအချိန်မှသူ၏ပါတီကိုအဘယ့်ကြောင့်တားမြစ်ရသနည်း။အဖြေမှာ UDP ပါတီသည် ကိုယ်စားလှယ် ၁၁၄၃ ဦး […]

Photo: Kachin State People’s Party Conference (KSPP’s page) မြန်မာနိုင်ငံ၏ ၂၀၂၀ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ နီးကပ်လာသည်နှင့်အမျှ ဤတကြိမ်တွင်လည်း တိုင်းရင်းသားလူမျိုးစုများ ချန်လှပ်ထားခံရမည် ဟူသော စိုးရိမ်မှုများ တိုးပွားလာကြသည်။ မြန်မာနိုင်ငံ၏ နိုင်ငံရေးစနစ်နှင့် ရွေးကောက်ပွဲလုပ်ထုံးလုပ်နည်းများသည် တိုင်းရင်းသားလူမျိုးစုများကို ဒီမိုကရေစီ၏အနှစ်သာရများဖြစ်သော သာတူညီမျှမှုနှင့် ကိုယ်စားပြုမှု မပေးနိုင်ဟု ဤဝေဖန်ချက်စာတမ်းတွင် ဒေါ်လဖိုင်ဆိုင်းရော်က တင်ပြထားသည်။ ရွေးကောက်ပွဲများက ဤအခြေအနေကို ပြောင်းလဲစေလိမ့်မည် မဟုတ်ပါ။ ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် အမျိုးသားပြန်လည်သင့်မြတ်ရေးဖော်ဆောင်နိုင်ရန်အတွက် နိုင်ငံရေးပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုများ လုံးဝ လိုအပ်ပါသည်။​ ကျွန်မတို့ သိကြတဲ့အတိုင်း ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံကို အတူတကွ ထူထောင်ခဲ့ကြသော အခြားတိုင်းရင်းသားလူမျိုးစုများနှင့် ယှဉ်လျှင် ဗမာလူမျိုးစုဟာ လူများစု ဖြစ်ပါသည်။ ယနေ့တွင် ကချင်၊ ကယား၊ ကရင်၊ ချင်း၊ မွန်၊ ရခိုင် […]

Photo credit: PSLF/TNLA Information Dept. နိဒါန်း မြောက်များစွာသော ကချင်လူမျိုးများသည် လက်ရှိ မြန်မာ နိုင်ငံ၏ ရှမ်းပြည်မြောက်ပိုင်း (ကချင်များ အခေါ် မုန်မြစ်ဆင်လီ – Mungmyit Sinli) တွင် ရာစုနှစ်မြောက်များစွာ ကတည်းကပင် နေထိုင်လာခဲ့သည်မှာ ယနေ့တိုင်ဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် ထိုဒေသသည်၊ ကချင်ပြည်နယ်ပြီးလျှင် ကချင်လူမျိုးများ၏ ဘိုးစဥ်ဘောင်ဆက်နေထိုင်ခဲ့သော ဇာတိချက်ကျွေ  မူရင်း ဒေသဖြစ်သည်။ ၁၉၄၆-၄၇ ခုစ်နှစ်များတွင် ဗြိတိသျှ အစိုးရမှ Kachin Sub-State အဖြစ် တရားဝင် သတ်မှတ်ပေးခဲ့သည့် အထောက်အထားများလည်းရှိသည်။ ထိုနည်းတူစွာ၊ မြန်မာနိုင်ငံလွတ်လပ်ရေးရပြီးနောက်ပိုင်း၊ ရှမ်းပြည်နယ် အစိုးရမှလည်း ဤဒေသကို ဗြိတိသျှ အစိုးရမှ Kachin Sub-State အဖြစ်သပ်မှတ်ခြင်းကို ၁၉၄၈ ခုနှစ် ဇူလိုင်လ ၆ […]

လက်ရှိချိန်ထိ မြန်မာနိုင်ငံ၏ တိုင်းရင်းသားပြည်နယ်များတွင် တပ်မတော်နှင့် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေး အဖွဲ့များကြား ဖြစ်ပွားနေသည့် စစ်ပွဲများသည် နှစ်ပေါင်း (၇၀) ကျော်လာပြီဖြစ်သည်။ သို့သော်၊ စစ်ပွဲများ ချုပ်ငြိမ်းသွားမည့်လမ်းစသည် ပို၍ပင်ဝေးကွာလာနေသည်ဟု သုံးသပ်ရမည်ဖြစ်သည်။ ဥပမာ၊ စစ်အစိုးရလက်ထက် ရေးဆွဲထားသော ၂၀၀၈ အခြေခံဥပဒေဖြင့် ၂၀၁၁ ခုနှစ်တွင် တက်လာသည့် ဗိုလ်ချုပ် တစ်ဖြစ်လဲ သမ္မတ ဦးသိန်းစိန်အစိုးရ လက်ထက်တွင် တပ်မတော် နှင့် ကချင်တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေးအဖွဲ့ဖြစ်သည့် KIA   တို့ကြား ကြီးမားသည့်စစ်ပွဲများ ပြန်လည်ဖြစ်ပွားခဲ့ရာ တိုက်ပွဲများ ယနေ့ချိန်ထိရပ်တန့်မသွားပေ။ ဤတိုက်ပွဲများကြောင့်၊ ၁၉၉၄ ခုနှစ်တွင် အာဏာသိမ်း စစ်အစိုးရ နှင့် KIO အကြား လက်မှတ်ရေးထိုးကာ အပစ်အခတ်ရပ်စဲနိုင်ခဲ့သော ငြိမ်းချမ်းရေးသည်လည်း ပျက်ပြယ်ခဲ့ရသည်။ ၄င်းစစ်ပွဲများကြောင့် ကချင် […]